* Peest toen en nu is een rubriek in opbouw
Kadastrale kaart van Peest van 1832 met de gebouwen en kavel indeling van toen.
Type bebouwing
De oudste boerderijen van Peest zijn gelijk de meeste boerderijen in Drenthe van het Saksische-Hallen- type en gebouwd als lös hoes. Lös hoes wil zeggen mens en vee leefden in één gemeenschappelijke ruimte.
De leeftijd
Boerderijen op hun leeftijd schatten is een moeilijke zaak, toch kan het uiterlijk een kleine indicatie geven en met name de plaatsing van de baanders (brede en hoge toegang voor beladen wagens).
De oudste (niet aangepaste) boerderijen hebben een inspringende baander in de achter- of zijgevel en zijn geheel riet gedekt, boerderijen met twee inspringende baanders in de zijgevel behoren meestal tot de grotere en komen in Peest niet (meer) voor.
De baander
In de negentiende eeuw verschijnen de boerderijen met een pannen gedekt voorhuis. Eind negentiende eeuw begin twintigste eeuw komen boerderijen in zwang met een baanderdeur zowel in de voorgevel als in de achtergevel of in beide en dit zonder 'insprong'.
In Peest komen geen boerderijen meer voor met een inspringende baander in de achtergevel dit in tegenstelling tot Norg en Zeijen.
Opmerkelijk is dat in Peest naar verhouding veel boerderijen halfronde baanders hebben die geplaatst zijn in vlakke gevels. Hoogst waarschijnlijk zijn deze geplaatst tijdens een verbouwing; wellicht is hier sprake van enige invloed uit onze buurprovincies.
Zoals de kadastrale kaart van 1832 laat zien, is de oudste bebouwing van Peest aan de oostzijde geconcentreerd. De latere uitbreiding richting Norg vond grotendeels in de eerste helft van de twintigste eeuw plaats.
De panden Hoofdweg 1 tot en met 9 zijn allen eind 19e eeuw, begin 20ste eeuw gebouwd evenals de panden Hoofdweg 8, 10 en 12. De nummers 2, 4, 6 en 10a zijn van recentere datum.
|
